Các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng

Trong quá trình xây dựng, giấy phép xây dựng là một trong những yếu tố pháp lý quan trọng mà chủ đầu tư cần phải tuân thủ. Tuy nhiên, pháp luật cũng quy định một số trường hợp được miễn giấy phép xây dựng, giúp giảm bớt thủ tục hành chính và tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai dự án. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng theo quy định hiện hành, giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng

1. Tổng quan về giấy phép xây dựng

Giấy phép xây dựng là văn bản pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho chủ đầu tư, cho phép thực hiện việc xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo hoặc di dời công trình. Việc xin giấy phép xây dựng nhằm đảm bảo công trình tuân thủ quy hoạch, thiết kế, an toàn và các quy định pháp luật liên quan.

Tuy nhiên, không phải công trình nào cũng bắt buộc phải có giấy phép xây dựng. Để giảm bớt thủ tục hành chính và tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động xây dựng có quy mô nhỏ hoặc mang tính chất đặc thù, pháp luật đã quy định một số trường hợp được  miễn giấy phép xây dựng .

2. Các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng theo quy định

Theo quy định tại Điều 89 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020) và các văn bản hướng dẫn thi hành, các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng bao gồm:

2.1. Công trình bí mật nhà nước

Các công trình phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh, thuộc bí mật nhà nước được miễn giấy phép xây dựng. Điều này nhằm đảm bảo tính bảo mật và đáp ứng yêu cầu đặc biệt của các công trình này.

2.2. Công trình xây dựng khẩn cấp

Các công trình được xây dựng để ứng phó kịp thời với sự cố, thiên tai, dịch bệnh hoặc các tình huống khẩn cấp khác cũng được miễn giấy phép xây dựng. Việc này giúp đảm bảo khả năng ứng phó nhanh chóng và hiệu quả trong các tình huống cấp bách.

2.3. Công trình nằm trên địa bàn hai tỉnh trở lên

Các công trình xây dựng tuyến đi qua địa bàn hai tỉnh trở lên, hoặc công trình xây dựng theo quy hoạch xây dựng được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt cũng thuộc diện miễn giấy phép xây dựng. Điều này giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính đối với các dự án có quy mô lớn và liên quan đến nhiều địa phương.

2.4. Công trình sửa chữa, cải tạo bên trong không làm thay đổi kết cấu chịu lực

Các công trình sửa chữa, cải tạo bên trong công trình hiện hữu mà không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng đến kết cấu chịu lực chính của công trình cũng được miễn giấy phép xây dựng. Tuy nhiên, nếu việc sửa chữa, cải tạo làm thay đổi kết cấu chịu lực hoặc công năng sử dụng, thì vẫn phải xin giấy phép xây dựng theo quy định.

2.5. Công trình quảng cáo không thuộc đối tượng phải cấp phép

Các công trình quảng cáo không thuộc đối tượng phải cấp phép xây dựng theo quy định của pháp luật về quảng cáo cũng được miễn giấy phép xây dựng. Điều này giúp giảm bớt thủ tục cho các hoạt động quảng cáo có quy mô nhỏ và không ảnh hưởng đến an toàn công trình.

2.6. Công trình hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động

Các công trình hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động theo quy định của Chính phủ cũng được miễn giấy phép xây dựng. Điều này nhằm thúc đẩy phát triển hạ tầng viễn thông, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của xã hội.

2.7. Công trình xây dựng tạm phục vụ thi công

Các công trình xây dựng tạm phục vụ thi công công trình chính cũng được miễn giấy phép xây dựng. Tuy nhiên, sau khi công trình chính hoàn thành, các công trình tạm này phải được tháo dỡ theo quy định.

2.8. Nhà ở riêng lẻ tại nông thôn có quy mô dưới 3 tầng

Nhà ở riêng lẻ tại nông thôn có quy mô dưới 3 tầng và có diện tích xây dựng dưới 250m2 không thuộc khu vực có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn cũng được miễn giấy phép xây dựng.

Lưu ý: Điều kiện này chỉ áp dụng cho nhà ở riêng lẻ tại nông thôn, không áp dụng cho các khu vực đô thị hoặc khu vực đã có quy hoạch chi tiết.

2.9. Công trình xây dựng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500

Các công trình xây dựng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, khu nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được phê duyệt cũng được miễn giấy phép xây dựng. Điều này giúp đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án khu đô thị, khu nhà ở.

2.10. Các trường hợp khác theo quy định của pháp luật

Ngoài các trường hợp trên, pháp luật có thể quy định thêm các trường hợp khác được miễn giấy phép xây dựng tùy theo tình hình thực tế và yêu cầu quản lý nhà nước.

3. Điều kiện để được miễn giấy phép xây dựng

Mặc dù được miễn giấy phép xây dựng, nhưng các công trình này vẫn phải tuân thủ các quy định về quy hoạch, thiết kế, an toàn và các quy định pháp luật liên quan khác. Chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm về chất lượng, an toàn của công trình và phải đảm bảo không gây ảnh hưởng đến các công trình lân cận và môi trường xung quanh.

Để đảm bảo tuân thủ các quy định này, chủ đầu tư nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia xây dựng và tuân thủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật hiện hành.

4. Thủ tục và hồ sơ cần thiết khi xây dựng công trình được miễn giấy phép

Mặc dù không cần xin giấy phép xây dựng, chủ đầu tư vẫn phải thực hiện một số thủ tục nhất định trước khi khởi công xây dựng. Cụ thể, chủ đầu tư phải thông báo bằng văn bản cho cơ quan quản lý xây dựng tại địa phương về thời điểm khởi công, quy mô công trình, thiết kế xây dựng và các thông tin liên quan khác.

Hồ sơ thông báo thường bao gồm:

• Bản sao giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất.
• Bản vẽ thiết kế xây dựng.
• Cam kết của chủ đầu tư về việc tuân thủ các quy định về quy hoạch, thiết kế, an toàn và bảo vệ môi trường.

Việc thông báo này giúp cơ quan quản lý xây dựng nắm bắt thông tin về các công trình xây dựng trên địa bàn và có biện pháp kiểm tra, giám sát kịp thời.

5. Lưu ý quan trọng khi xây dựng công trình được miễn giấy phép

Khi xây dựng công trình được miễn giấy phép, chủ đầu tư cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Tuân thủ tuyệt đối các quy định về quy hoạch, thiết kế, an toàn và bảo vệ môi trường.
• Không được xây dựng vượt quá quy mô, chiều cao, diện tích cho phép.
• Không được làm ảnh hưởng đến các công trình lân cận và môi trường xung quanh.
• Phải đảm bảo an toàn lao động trong quá trình thi công.
• Phải chịu trách nhiệm về mọi sự cố, thiệt hại xảy ra do quá trình xây dựng.

Nếu vi phạm các quy định này, chủ đầu tư có thể bị xử phạt vi phạm hành chính, thậm chí bị đình chỉ thi công và buộc tháo dỡ công trình.

6. Trách nhiệm của chủ đầu tư khi xây dựng công trình được miễn giấy phép

Chủ đầu tư có trách nhiệm:

• Chịu trách nhiệm về tính chính xác của các thông tin cung cấp cho cơ quan quản lý xây dựng.
• Đảm bảo công trình được xây dựng theo đúng thiết kế, quy hoạch và các quy định pháp luật liên quan.
• Chịu trách nhiệm về chất lượng, an toàn của công trình.
• Bồi thường thiệt hại nếu gây ra thiệt hại cho người khác do quá trình xây dựng.

Ngoài ra, chủ đầu tư cũng phải có trách nhiệm phối hợp với cơ quan quản lý xây dựng trong quá trình kiểm tra, giám sát công trình.

7. Các câu hỏi thường gặp về miễn giấy phép xây dựng

Câu hỏi 1: Nhà tôi ở nông thôn, muốn xây nhà 2 tầng thì có cần xin giấy phép xây dựng không?

Trả lời: Nếu nhà bạn ở nông thôn, có quy mô dưới 3 tầng và diện tích xây dựng dưới 250m2, không thuộc khu vực có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn thì không cần xin giấy phép xây dựng.

Câu hỏi 2: Tôi muốn sửa chữa lại nhà bếp, có cần xin giấy phép xây dựng không?

Trả lời: Nếu việc sửa chữa không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng đến kết cấu chịu lực chính của công trình thì không cần xin giấy phép xây dựng. Tuy nhiên, nếu việc sửa chữa làm thay đổi kết cấu chịu lực hoặc công năng sử dụng thì vẫn phải xin giấy phép xây dựng theo quy định.

Câu hỏi 3: Tôi có cần thông báo cho cơ quan quản lý xây dựng khi xây dựng công trình được miễn giấy phép không?

Trả lời: Có. Bạn vẫn phải thông báo bằng văn bản cho cơ quan quản lý xây dựng tại địa phương về thời điểm khởi công, quy mô công trình, thiết kế xây dựng và các thông tin liên quan khác.

8. Kết luận

Việc hiểu rõ các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng giúp chủ đầu tư tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai dự án. Tuy nhiên, chủ đầu tư cần lưu ý rằng, dù được miễn giấy phép, công trình vẫn phải tuân thủ các quy định về quy hoạch, thiết kế, an toàn và các quy định pháp luật liên quan khác. Việc tuân thủ đầy đủ các quy định này không chỉ giúp đảm bảo an toàn cho công trình và cộng đồng, mà còn tránh được các rủi ro pháp lý không đáng có. Nếu bạn có bất kỳ  thắc mắc về thủ tục xây dựng  nào khác, hãy tìm đến các chuyên gia tư vấn pháp lý để được hỗ trợ tốt nhất.

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng theo quy định. Chúc bạn thành công trong quá trình xây dựng!