Cơ chế nghiện đánh bạc: Những điều cần biết

Đánh bạc ban đầu chỉ là một cuộc vui, sau đó dần trở thành thói quen và dẫn đến sự lệ thuộc, thôi thúc mãnh liệt – hay còn gọi là nghiện đánh bạc. Ngoài tiền và niềm vui, người nghiện cờ bạc còn bị hấp dẫn bởi tính may rủi gây kích thích não bộ, dẫn tới khó khăn trong cai nghiện cờ bạc.

Đánh bạc nói chung chỉ đến các hình thức chơi bài, cờ, mua vé số, ghi đề hoặc cá cược,…. Khi đánh bạc có nghĩa là người chơi sẵn sàng mạo hiểm số tài sản đặt cược với hy vọng nhận lại được những vật chất có giá trị cao hơn. Đánh bạc có thể kích thích hệ thống tưởng thưởng của não tương tự như ma túy hoặc rượu, dẫn đến nghiện.

Nghiện đánh bạc là sự thôi thúc để tiếp tục đánh bạc không thể kiểm soát được, bất chấp số tiền phải trả cho trò chơi và những ảnh hưởng đến cuộc sống. Nếu nghiện cờ bạc, người chơi sẽ liên tục đuổi theo các vụ cá cược dẫn đến thua lỗ, rút cạn khoản tiết kiệm, tích lũy nợ, hay thậm chí là trộm cắp hoặc lừa đảo để có tiền thỏa mãn cơn nghiện.

Nghiện đánh bạc là một trong những yếu tố chính có thể phá hủy cuộc sống. Mặc dù việc cai nghiện cờ bạc thường rất khó khăn, nhưng một số biện pháp điều trị chuyên nghiệp và khoa học có thể giúp đỡ thành công nhiều người mong muốn đấu tranh với chứng nghiện cờ bạc của bản thân.

Các dấu hiệu và triệu chứng của nghiện chơi cờ bạc bao gồm:

• Bận tâm suy nghĩ về cờ bạc, chẳng hạn như liên tục lên kế hoạch làm thế nào để có thêm tiền đánh bạc;
• Nhu cầu đánh bạc với số tiền ngày càng tăng để thỏa mãn cảm giác hồi hộp;
• Cố gắng kiểm soát, hạn chế hoặc ngừng đánh bạc nhưng không thành công;
• Cảm thấy bồn chồn hoặc khó chịu, dễ nóng giận khi phải cai nghiện cờ bạc;
• Phải đánh bạc để trốn tránh các vấn đề xảy ra trong cuộc sống;
• Thoát khỏi cảm giác bất lực, mặc cảm, lo lắng hoặc giảm trầm cảm khi đánh bạc;
• Cố gắng lấy lại số tiền đã mất bằng cách đánh bạc nhiều hơn;
• Nói dối với các thành viên trong gia đình hoặc những người khác để che giấu hành vi đánh bạc của bản thân;
• Làm tổn hại hoặc đánh mất các mối quan hệ, công việc, cơ hội học tập và làm việc vì nghiện đánh bạc;
• Phải trộm cắp hoặc lừa đảo để lấy tiền đánh bạc;
• Nhờ đến sự trợ giúp về tài chính của người khác vì đã đánh bạc hết tiền và mắc nợ.

Hầu hết những người chơi cờ bạc thông thường sẽ dừng lại khi thua hoặc tự đặt ra một giới hạn thua lỗ nhất định và tuân thủ theo. Không giống như vậy, những người nghiện cờ bạc phải tiếp tục chơi để lấy lại số tiền đã mất và điều này sẽ khiến tài sản của họ ngày càng bị tàn phá theo thời gian.

Một số người có nghiện đánh bạc có thể tự động hạn chế chơi hoặc hoàn toàn không động đến cờ bạc trong một khoảng thời gian. Tuy nhiên nếu không được điều trị triệt để, khả năng họ sẽ quay trở lại đánh bạc là rất cao.

Nếu nhận ra hành vi của chính mình trùng khớp với danh sách các dấu hiệu và triệu chứng của nghiện cờ bạc nêu trên, nên tìm đến sự giúp đỡ chuyên nghiệp từ các bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần.

Cho đến nay các chuyên gia vẫn chưa hiểu rõ tại sao một người lại bị nghiện đánh bạc. Tương tự như nhiều vấn đề khác, nguyên nhân gây nghiện cờ bạc có thể là sự kết hợp giữa các yếu tố sinh học, di truyền và môi trường.

Mặc dù vẫn có nhiều những người đã từng chơi đánh bài hoặc cá cược không trở nên nghiện, một số yếu tố rủi ro nhất định có thể liên quan đến nghiện cờ bạc bao gồm:

• Rối loạn sức khỏe tâm thần: Những người nghiện đánh bạc thường lạm dụng các chất gây nghiện khác, gây rối loạn nhân cách, trầm cảm hoặc lo lắng. Tâm lý cờ bạc cũng có thể liên quan đến rối loạn lưỡng cực, rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) hoặc chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD);
• Tuổi tác: Người trẻ tuổi và trung niên là những đối tượng nghiện đánh bạc phổ biến. Nếu trẻ em hoặc lứa tuổi thiếu niên tham gia đánh bạc quá sớm cũng làm tăng nguy cơ bị nghiện cờ bạc. Ngoài ra, cũng có nhiều người lớn tuổi phải đối mặt với vấn đề nghiện cờ bạc;
• Giới tính: Nhìn chung, nghiện đánh bạc thường gặp ở nam giới hơn so với nữ giới. Trong khi đó, phụ nữ trung niên và lớn tuổi mới bắt đầu đánh bạc thường nhanh bị nghiện hơn. Tuy nhiên cách thức và tâm lý cờ bạc giữa hai giới ngày càng trở nên giống nhau;
• Ảnh hưởng từ gia đình hoặc bạn bè: Nếu các thành viên trong gia đình hoặc bạn bè thường xuyên đánh bạc, cơ hội bạn cũng tham gia trò chơi này sẽ lớn hơn;
• Thuốc điều trị bệnh Parkinson và hội chứng chân không yên: Những loại thuốc chứa chất chủ vận dopamine này có một tác dụng phụ hiếm gặp là dẫn đến hành vi cưỡng chế, khiến một số bệnh nhân bị nghiện cờ bạc;
• Đặc điểm tính cách: Người có tính cạnh tranh cao, nghiện công việc, bốc đồng, quá hiếu động hoặc dễ chán nản… có nhiều nguy cơ nghiện cờ bạc.

Nghiện đánh bạc có thể đem đến những hậu quả nghiêm trọng và lâu dài cho cuộc sống của bạn, chẳng hạn như:

• Rạn nứt hoặc trục trặc trong các mối quan hệ;
• Gặp vấn đề liên quan đến tài chính, trong đó có phá sản;
• Đối mặt với nguy cơ bị phạt tù hoặc rắc rối pháp lý;
• Giảm hiệu suất công việc hoặc bị mất việc;
• Sức khỏe suy yếu;
• Tự tử, cố gắng tự tử hoặc có ý nghĩ tự tử.

Nếu các thành viên trong gia đình, bạn bè hoặc đồng nghiệp bày tỏ những lo lắng và mối quan tâm về hành vi cờ bạc của bạn, nên nghiêm túc lắng nghe họ. Một đặc điểm chung của những người nghiện là gần như luôn từ chối chia sẻ và phủ nhận những lời khuyên, việc này khiến họ khó có thể nhận ra vấn đề của mình.

Quá trình cai nghiện cờ bạc thường gặp nhiều khó khăn, một phần là bởi vì hầu hết mọi người đều không thừa nhận rằng bản thân mình là một người nghiện đánh bạc. Do đó, nếu bạn cảm thấy cuộc sống đang gặp phải những vấn đề liên quan tới cờ bạc, nên nhờ bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe chung và một số loại thuốc đang sử dụng. Ngoài ra, bạn cũng có thể tìm kiếm sự giúp đỡ từ một chuyên gia tâm lý để chống lại sự thôi thúc của cờ bạc. Nên lựa chọn những thú vui lành mạnh và cương quyết không đánh bạc trở lại dù chỉ một lần. Tâm lý cờ bạc sẽ dẫn đến nhiều lần cá cược tiếp theo đó, khiến cho việc cai nghiện cờ bạc rất khó thành công.

Luật sư tư vấn hình sự – Văn phòng luật sư hình sự tại Hà Nội